Wody Polskie odpowiadają

Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie odpowiedziały na majowy apel Koalicji Ratujmy Rzeki w sprawie bezzwłocznego podjęcia działań w sprawie zrzutów nieoczyszczonych ścieków do rzek

W piśmie (KUM.453.19.2020.MZ) skierowanym do Koalicji Ratujmy Rzeki Dyrektor Maciej Martyna z Departamentu Usług Wodnych PGW WP informuje, że:

„Pracownicy PGW WP na bieżąco reagują na zgłoszenia dotyczące zanieczyszczeń i podejmują odpowiednie działania w celu ich likwidacji. Czynności w zakresie stwierdzonych zanieczyszczeń wód dokonywane przez PGW WP prowadzone są we współdziałaniu z wojewódzkimi jednostkami inspekcji ochrony środowiska (WIOŚ), który jest wyspecjalizowanym organem ochrony środowiska i ma możliwość przeprowadzania kontroli, w trakcie których pobierane są próbki ścieków do analizy. W razie konieczności powiadamiana jest również Policja i Prokuratura. Ponadto należy nadmienić, że w niektórych przypadkach prowadzone działania kontrolne w celu identyfikacji podmiotów i osób dokonujących nielegalnych działań, naruszeń przepisów z zakresu ochrony wód, nie pozwalają na udzielnie szczegółowych informacji, ze względu na dobro prowadzonych postępowań. Równocześnie wyjaśniam, że w niektórych przypadkach, co zostało wskazane poniżej, nie było możliwe podjęcie działań przez jednostki PGW WP ze względu na brak zgłoszenia danego zdarzenia do PGW WP i brak dokładnych informacji pozwalających na identyfikację miejsca i faktycznego czasu zdarzenia.

Poniżej syntetyczna informacja o działaniach podjętych w sprawach podniesionych przez Państwa. W pierwszej kolejności omówiono pięć zdarzeń, o których PGW WP informowało na stronie internetowej PGW WP Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie. Wszystkie ze wspomnianych zdarzeń są więc monitorowane przez jednostki PGW WP we współpracy z innymi służbami, m.in. WIOŚ i Policją. Ponadto w przypadkach wymagających ustalenia szczególnych okoliczności zdarzeń przygotowywane są lub zostały już przeprowadzone przez PGW WP RZGW w Krakowie kontrole gospodarowania wodami bądź wizje.

1. Rzeka Kamienica — informacja o awarii oczyszczalni ścieków została przekazana do PGW WP Zarządu Zlewni w Nowym Sączu przez pracowników Delegatury WIOŚ Nowym Sączu. Zgodnie z procedurą przekazano informację o awarii do Centrum Operacyjnego i Wydziału Kontroli RZGW. Niezwłocznie została przeprowadzona wizja lokalna przez pracowników PGW WP Nadzoru Wodnego w Nowym Sączu. W kolejnych dniach PGW WP RZGW w Krakowie podjął stosowne czynności wyjaśniające, zgodnie z posiadanymi kompetencjami. Niezależnie wszczęta została kontrola przez Delegaturę WIOŚ w Nowym Sączu. Skierowane zostało zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego do Prokuratury Rejonowej w Limanowej zarówno przez RZGW w Krakowie, jak i WIOŚ. W PGW WP Zarządzie Zlewni w Nowym Sączu prowadzone jest postępowanie w sprawie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie ścieków oczyszczonych z ww. instalacji.
2. Rzeki Rudawa — zgłoszenie o zanieczyszczeniu cieku Rudawa wpłynęło od mieszkańca do PGW WP Zarządu Zlewni w Krakowie dnia 7 maja 2020. PGW WP Nadzór Wodny w Krakowie po otrzymaniu także wcześniejszych zgłoszeń z 1 kwietnia 2020 r. oraz 6 maja 2020 r., dotyczących zanieczyszczenia potoku Olszanickiego, a w konsekwencji rzeki Rudawy dokonał oględzin w terenie. W przeprowadzonych oględzinach brali udział pracownicy WIOŚ w Krakowie oraz Państwowej Straży Pożarnej. Postępowanie jest prowadzone przez WIOŚ. Nadzór Wodny w Krakowie zgłosił również przedmiotową sprawę na Komisariat IV Policji w Krakowie z prośbą o interwencję.
3. Potok Biały Dunajec (w miejscowości Szaflary) — zgłoszenie dotyczące zanieczyszczenia wód w rejonie jazu Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Nowym Targu Sp. z o.o. w miejscowości Szaflary na potoku Biały Dunajec wpłynęło 28 kwietnia 2020 r. do PGW WP Nadzór Wodny Zakopane. Informacja o stwierdzonym zanieczyszczeniu została przekazana niezwłocznie do PGW WP RZGW w Krakowie (zgodnie z procedurami). Powiadomiony o zdarzeniu WIOŚ w Krakowie — Delegatura w Nowym Sączu również podjął niezwłoczne działania ukierunkowane na odnalezienie źródła zanieczyszczenia. Kontrola cieku w centrum Szaflar, na ujściu potoku Poroniec w miejscowości Poronin oraz w rejonie oczyszczalni SEWIK Zakopane, nie przyniosła rezultatu — nie stwierdzono źródła zanieczyszczenia.
   Najprawdopodobniej źródłem zanieczyszczenia był zrzut ścieków z samochodu transportującego ścieki. Ze względu na powyższe WIOŚ w Krakowie skierował wniosek do Wójta Gminy Szaflary o kontrolę prawidłowości pozbywania się nieczystości płynnych ze zbiorników bezodpływowych oraz złożył zawiadomienie do Komendy Powiatowej Policji w Nowym Targu. PGW WP Nadzór Wodny Zakopane na bieżąco prowadzi ogląd cieku wodnego na odcinku, na którym nastąpiło zanieczyszczenie. Nie stwierdzono ponownego zanieczyszczenia wód potoku Biały Dunajec w Szaflarach.
4. Rzeka Drwinka i Serafa — informację o zanieczyszczeniu wód cieku Drwinka (a w konsekwencji także rzeki Serafy) do PGW WP Zarządu Zlewni w Krakowie przekazał Urząd Miasta Krakowa. Pracownicy PGW WP przeprowadzili wizję terenową, w wyniku której skierowano zawiadomienia na Komisariat Policji, a także wystosowano pismo do WIOŚ w Krakowie o przeprowadzenie kontroli przestrzegania przepisów ochrony środowiska oraz kontroli w zakresie utrzymania czystości i porządku na przedmiotowym terenie. Z informacji uzyskanych przez PGW WP RZGW w Krakowie wynika, że prowadzone są przez WIOŚ czynności wyjaśniające i po ich zakończeniu Nadzór Wodny w Krakowie zostanie poinformowany o wynikach. (…)
5. Rzeka Mszanka — w związku z zanieczyszczeniem cieku Mszanka do PGW WP Zarządu Zlewni w Krakowie nie wpłynęło żadne zgłoszenie dotyczące jego zanieczyszczenia, w związku z powyższym pracownicy nie mieli podstaw, aby podejmować działania korygujące związane z wymienionym ciekiem. PGW WP Nadzór Wodny w Myślenicach również nie był wcześniej powiadamiany o zanieczyszczeniach potoku Mszanka, nie było również zgłoszenia dotyczącego zatrucia ryb na tym odcinku. Zdjęcia opublikowane pod adresem podanym w Państwa piśmie z 8 maja 2020 r. przedstawiają koryto i stopnie na uregulowanym odcinku potoku Mszanka płynącego przez centrum Mszany Dolnej. Wylot z miejskiej oczyszczalni ścieków w Mszanie Dolnej zlokalizowany jest na prawym brzegu, bezpośrednio powyżej ujścia potoku do Raby. W związku z powyższym zostaną podjęte kroki mające na celu rozpoznanie sprawy oraz wyjaśnienie okoliczności, a w razie konieczności zostaną podjęte odpowiednie działania.
6. Rzeka Dunajec (Łącko) — wiadomość o pojawieniu się ww. informacji o zanieczyszczeniu Dunajca w rejonie Łącka dotarła do PGW WP Nadzoru Wodnego Nowy Sącz 6 maja 2020 r., niemniej jednak w przedmiotowym poście znajduje się tylko kilka zdjęć śniętych ryb i zbliżenie płytkiej wody i żadną miarą nie można na tej podstawie ustalić jaki to potok czy rzeka, oraz kiedy tak na prawdę zdjęcia zostały wykonane. Oskarżenia padły na Gminę Łącko, jednakże w tym przypadku zanieczyszczenie nie pochodziło z oczyszczalni ścieków, a prawdopodobnie z indywidualnego gospodarstwa, jak to ujęto w poście. W wyniku ustaleń poczynionych przez jednostki PGW WP, zostało wystosowane pismo do Urzędu Gminy Łącko z prośba o intensyfikacje działań związanych z kontrolą gospodarki ściekowej na terenie Gminy.
7. Potok Słopniczanka — w artykule przywołanym przez Państwa znajdują się jedynie zdjęcia śniętych ryb i zbliżenie płytkiej wody. Przedstawione informacje nie pozwalają stwierdzić, czy zdjęcia dotyczą potoku Słopniczanka oraz na jakim odcinku tego potoku nastąpiło zanieczyszczenie.
8. Rzeki Biała (oczyszczalnia ścieków w miejscowości Siedliska, gm. Bobowa) — w związku z niepokojącymi informacjami medialnymi służby terenowe PGW WP Nadzoru Wodnego w Grybowie już od 30 grudnia 2019 r. objęły zwiększonym nadzorem wyloty z oczyszczalni ścieków do Białej Tarnowskiej na odcinku pomiędzy Grybowem a Tuchowem. Na tym odcinku znajduje się m.in. wylot z oczyszczalni ścieków w miejscowości Siedliska, gm. Bobowa. W obrębie wylotu z przedmiotowej oczyszczalni ścieków przeprowadzono kilkadziesiąt wizji w terenie, w trakcie których nie dostrzeżono zrzutów nieoczyszczonych ścieków do wód rzeki Białej. Powyższe działania podejmowano z uwagi na wystąpienie w listopadzie ubiegłego roku w ww. oczyszczalni awarii. PGW WP Zarząd Zlewni w Nowym Sączu jest w stałym kontakcie z Delegaturą WIOŚ w Nowym Sączu, która przeprowadziła szczegółową kontrolę w zakresie funkcjonowania oczyszczalni ścieków. Dyrektor PGW WP Zarządu Zlewni w Nowym Sączu wystąpił do Burmistrza Miasta Bobowa o przekazanie szczegółowych informacji związanych z ww. awarią oczyszczalni ścieków. Jak wynika z naszych i WIOŚ-u ustaleń przyczyną zakłóceń w pracy oczyszczalni było odprowadzenia dużych ilości tłuszczów do sieci kanalizacji sanitarnej. Gmina podjęła więc działania kontrolne. W ich wyniku, na podmioty prowadzące działalność gospodarczą, u których stwierdzono nieprawidłowości (2 podmioty) został nałożony obowiązek instalacji separatorów (nielegalne zrzuty tłuszczów do studzienek). Ponadto w związku z zaistniałą sytuacją została podjęta przez Gminę decyzja o zleceniu przeprowadzenia analizy całego procesu technologicznego na obiekcie wyspecjalizowanej firmie z zakresu doradztwa technologicznego oraz uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. W chwili obecnej trwa rozbudowa oczyszczalni ścieków o trzeci bioreaktor, ponadto mając na względzie kompatybilność pracy oczyszczalni podjęta została decyzja podjęciu działań modernizacyjnych w odniesieniu do pozostałych bioreaktorów. Rozruch trzeciego bioreaktora planowany jest na przełomie czerwca i lipca 2020 r.
9. Rzeka Krzna — zgłoszenie o wystąpieniu zjawiska śnięcia ryb w rzece Krzna dotarło do PGW WP Nadzór Wodny w Białej Podlaskiej 4 maja 2020 r. Po otrzymaniu informacji przeprowadzono oględziny rzeki Krzny na obwałowanym odcinku rzeki na terenie miasta Biała Podlaska, a następnie złożono na Komendzie Miejskiej Policji w Białej Podlaskiej wniosek o możliwości popełnienia, przez nieznanego sprawcę, czynu zabronionego polegającego na zanieczyszczeniu wód powierzchniowych płynących rzeki Krzny. Prokuratura Rejonowa w Białej Podlaskiej postanowieniem z 6 maja 2020 r. wszczęła śledztwo w sprawie zaistniałego zanieczyszczenia wody w rzece Krzna powyżej śluzy wodnej w miejscowości Puchacze. Działania prowadzili także inspektorzy WIOŚ w Lublinie Delegatura w Białej Podlaskiej wraz z pracownikiem GIOS. Centralnego Laboratorium Badawczego Oddział w Lublinie. Ponadto pracownicy PGW WP RZGW w Lublinie ustalili, że na odcinku rzeki gdzie zaobserwowano najwięcej śniętych ryb oraz w górze rzeki od miejscowości Puchacze nie występują zakłady przemysłowe, które mogłyby stanowić potencjalne źródło zanieczyszczenia wód, a zrzut ścieków z komunalnej oczyszczalni miejskiej w Białej Podlaskiej znajduje się poniżej miejsca, gdzie nastąpiło zanieczyszczenie wód. Niemniej jednak PGW WP RZGW w Lublinie pozyskało informację wskazującą na zakład potencjalnie zanieczyszczający dopływ Krzny powyżej Międzyrzeca Podlaskiego. W związku z czym prowadzone są czynności kontrolne wobec ww. zakładu w celu zweryfikowania uzyskanych informacji i wyciagnięcia konsekwencji.
10. Rzeka Olechówka ze zbiornikiem przy ul. Rzecznej w Łodzi — przedmiotowe zdarzenie nie zostało zgłoszone ani do PGW WP RZGW w Poznaniu, ani do PGW WP Zarządu Zlewni w Sieradzu, tj. właściwych miejscowo jednostek PGW WP, a w konsekwencji nie było możliwe podjęcie przez nie działań. Jak wynika z informacji zawartych na ww. stronie internetowej, właściciel kanalizacji tj. Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi wykrył na kanale deszczowym betonową studnię, którą odprowadzano nieczystości z wozów asenizacyjnych bezpośrednio do rzeki. Studnia została przez pracowników ZWiK w Łodzi zabezpieczona, tj. zabetonowano pokrywę aby uniemożliwiać jej otwieranie. O całej sprawie została powiadomiona Policja, która poszukuje sprawców. W związku z zaistniałą sytuacją lokalny nadzór wodny będzie miał na uwadze i pod szczególnym nadzorem okolice, w której doszło do zanieczyszczenia i będzie ona dokładnie monitorowana.
11. Rzeka Wełna — po otrzymaniu telefonicznego zgłoszenia 23 kwietnia 2020 r. pracownicy PGW WP Nadzoru Wodnego w Gnieźnie udali się na miejsce zdarzenia, gdzie działania prowadziły zastępy straży pożarnej z powiatu wągrowieckiego, grupa chemiczna z JRG PSP Piła, Policję oraz inspektorów WIOŚ w Poznaniu Delegatura w Pile oraz przedstawiciela gminy wiejskiej Mieścisko. Inspektorzy WIOŚ w obecności przedstawicieli Nadzoru Wodnego Gniezno i Straży Pożarnej pobrali próbki wody z rowu, poprzez który zanieczyszczenia (piana) dostawały się do rzeki Wełny. Jak wynika z artykułu załączonego do pisma Koalicji Ratujmy Rzeki, wstępne badanie chemikaliów wykazało, że substancja jest niegroźna oraz neutralna, lecz ostateczne ustalenia leżą w gestii WIOŚ. Polski Związek Wędkarski Okręg Nadnotecki poinformował PGW WP Zarząd Zlewni w Poznaniu, iż do zatrucia przyznał się jeden z podmiotów gospodarczych z Mieściska, a fakt zatrucia został zgłoszony miejscowej Policji, Straży Pożarnej, władzom samorządowym oraz WIOŚ. W związku z kolejnym doniesieniami o pływających śniętych rybach, pracownicy PGW WP Nadzorów Wodnych w Gnieźnie oraz Wągrowcu dokonali ponownie przeglądu rzeki Wełny oraz okolic rowu, którym wydobywała się 23 kwietnia 2020 r. piana, jednakże w czasie wizji nie stwierdzono śniętych ryb, piany czy zanieczyszczeń wód. Analogicznie jak w przypadku rzeki Olechówki, związku z zaistniałą sytuacją lokalny nadzór wodny będzie miał na uwadze i pod szczególnym nadzorem okolice, w której doszło do zanieczyszczenia.
12. Ciek Szlachcianka (Głogów Małopolski) — zgłoszony przypadek dotyczył odprowadzania ścieków 1 maja 2020 r. z oczyszczalni ścieków w Głogowie Małopolskim. Sam operator oczyszczalni, tj. EKoGłog Sp. z o.o. poinformował PGW WP RZGW w Rzeszowie o zaistniałym incydencie wynikającym z awarii jednego z czujników. Została przeprowadzona doraźna kontrola gospodarowania wodami przez upoważnionych pracowników RZGW w Rzeszowie i zostało wydane zarządzenie pokontrolne. Ponadto odprowadzanie ścieków z oczyszczalni ścieków w Głogowie Małopolskim jest od 2019 r. monitorowane przez PGW WP.
13. Rzeka Bzura - postępowanie w sprawie przedmiotowego zdarzenia prowadził Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi. W związku z awarią, do której doszło w jednym z zakładów w Zgierzu i odprowadzaniem ścieków do Bzury, WIOŚ wstrzymał działalność tego zakładu.
14. Rzeka Jeziorka - z uzyskanych informacji od RZGW w Warszawie wynika, że zdarzenie, o którym mowa w załączonym przez Państwa linku nie zostało zgłoszone do PGW WP. Natomiast w związku z tym, że w październiku 2019 r. pracownicy PGW WP Nadzoru Wodnego w Piasecznie znaleźli w Kanale Jeziorki wyloty najprawdopodobniej odprowadzające ścieki, prowadzone są w tym zakresie czynności wyjaśniające.
15. Rzeka Ślęza - piana przy ujściu rzeki Ślęzy do rzeki Odry - PGW WP Zarząd Zlewni we Wrocławiu przeprowadził wizję lokalną 27 kwietnia 2020 r., która objęła ujście rzeki Ślęzy do Odry w 261,600 km rzeki Odry - nie stwierdzono śladów zanieczyszczeń pochodzenia bytowego ani ropopochodnego, jak i również wcześniej wspomnianej piany. Bardzo prawdopodobnym jest, że piana widoczna na zdjęciu mogła powstać w wyniku różnicy temperatur wody przed jazem i za nim, co spowodowało jej napowietrzenie, takie zjawisko często obserwowane jest na jazach. Dodatkowo 2 czerwca 2020 r. PGW WP RZGW we Wrocławiu przeprowadził wizję lokalną i tym razem także nie stwierdzono ani zanieczyszczenia, ani nielegalnego zrzutu ścieków przy ujściu rzeki Odry do Ślęzy, jedynie zaobserwowano ślady pyłków z okolicznej roślinności, które skupiały się przy brzegu. Nadmienić należy, że pojawienie się sfotografowanej piany nie zostało zgłoszone do jednostki PGW WP i w konsekwencji nie było możliwe podjęcie przez nią działań w czasie pojawienia się piany.”

PGW WP proponują w liście, by zanieczyszczenia rzek zgłaszać bezpośrednio do właściwych miejscowo wojewódzkich jednostek inspekcji ochrony środowiska oraz jednostek Państwowego Gospodarstwa Wodnej Wody Polskie. Pozwoli to na szybszą interwencję służb, a w przypadku identyfikacji zanieczyszczającego możliwe będzie wyciągnięcie konsekwencji prawnych i administracyjnych.